سوخو : Su-MKI جنگنده ی قرن 21

یک بررسی در موجودی هواپیماهای نیروهای هوایی منطقهء آسیا - اقیانوس آرام، بر این موضوع دلالت دارد که اغلب این کشورها، از هواپیماهای قدیمی و منسوخ ساخت ایالات متحده نظیر F-4 و F-5 استفاده می‏کنند و تنها در معدودی از نیروهای هوایی این منطقه، تا حد اندکی از هواپیماهای جدیدی نظیر F-16 و F/A-18 استفاده می‏شود.
نیروی هوایی هند، جنگنده سوخوی Su-30MKI را خریداری کرده است که توان بالقوه و بسیار بالایی را به نیروی هوایی هند بخشیده است؛ پیشتر از این، خرید جنگنده‏‎های Su-27 توسط ویتنام و Su-30MKK توسط چین، باعث توسعهء بیشتر و کمک به توازن قوای مسلح بین نیروهای هوایی منطقهء آسیا – اقیانوس آرام شده بود.
در بازار رقابت برای خرید هواپیماهای نظامی در منطقهء آسیا- اقیانوس آرام، به علت خرید سوخوی30 توسط نیروی هوایی هند، توان بالقوهء مورد نیاز منطقه، جهت خریدهای ویژه و مناسب‏تر، افزایش یافته است و هیچ کشوری، حاضر به خرید جنگنده‏های قدیمی و نامناسبی نظیر Chengdu F-7 نمی‏باشد.
«قابلیتهای پروازی»، «ویژگی‏های شاخص تکنیکی» و «توان رزمی» هر هواپیماهای جنگنده، به وظائف تاکتیکی و محیط انجام ماموریتی که از ابتدا و در زمان طراحی برایش در نظر گرفته‏اند، برمی‏گردد. این فاکتورها، می‏تواند عامل تمایزی بین جنگنده‏های روسی و سایر هواپیماها باشد. برای مثال شکاری – رهگیری F-14 تامکت، از ابتدا برای محافظت ناوهای هواپیمابر ایالات متحده در برابر موشکهای ضدکشتی دوربرد یا موشکهای کروز پرتابی بمب‏افکن‏های روسی، طراحی و ساخته شد؛ ضمن اینکه توان بسیار بالقوه‏ای برای هدفگیری BVR (دوربرد یا ماورای دید) هواپیماهای مهاجم داشت. اما پس از فروپاشی اتحاد شوروی، و نبود تهدیدی بالقوه برای ناوگان ایالات متحده، شاهد آن هستیم که این شکاری – رهگیری بی‏همتا، به موزه‏های ایالات متحده منتقل می‏‎شود؛ زیرا دیگر خطری از نوع موشکهای کروز دوربرد و ضدکشتی، به هیچ وجه و در هیچ نقطهء جهان، ناوگان ایالات متحده را تهدید نمی‏کند.
در طراحی جنگندهء Su-30MKI، جزئیاتی که باعث توانمندی سوخوی27 شده بود، لحاظ شده است و از این رو سوخوی30 ویژهء نیروی هوایی هند که Su-30MKI نامیده می‏شود، کاملا بر جنگندهء برتری هوایی سوخوی27 برتری دارد و دارای ویژگی‏ها و قابلیتهای بسیار پیشرفته‏ای نسبت به سوخوی27 شده است.
جنگندهء برتری هوایی = air-superiority fighter

البته باید به این نکته توجه کرد که مقایسهء Su-30MKI که هواپیمایی در کلاس جنگنده‏های سنگین قرار دارد و قیاس آن با هواپیماهایی نظیر F-16C سری Block50/60 و F-18E/F، صحیح نمی‏باشد؛ زیرا Su-30MKI از نظر تئوری، در رده‏بندی متفاوتی از این جنگنده‏های آمریکایی قرار دارد؛ و این جنگنده‏ها، هرکدام بر اساس نیاز بالقوهء منطقهء رزمی خود، طراحی و ساخته شده‏اند.
برای مثال، جنگندهء F-18E/F که بر اساس طرح هواپیمای F/A-18 ساخته شده است، دارای قابلیتهای ضربتی مشخصی می‏باشد که از این لحاظ، به جنگندهء روسی سوخوی30، شباهت بیشتری پیدا می‏کند.

در طراحی جنگندهء Su-30MKI، تمام جزئیات Su-37 و حتا بیشتر از آن، لحاظ شده است.

اصول اولیهء تاکتیکها و شاخص‏های تکنیکی که مشخص کنندهء قابلیتهای یک هواپیما هستند، شامل «قابلیتهای پروازی»، «سیستم‏های آویونیک» و «ویژگی‏های مهمات قابل حمل» می‏باشد. تحلیل‏گران هواپیماهای جنگنده، بر اساس این شاخص‏ها، اقدام به مقایسهء هواپیماها و سطح تکنیکی‏شان می‏کنند.
در طراحی ساختاری و نحوهء پیکربندی آئرودینامیکی جنگندهء Su-30MKI، از آخرین دستآوردهای تحقیقاتی و تکنولوژیکی بدست آمده، استفاده شده است به طوری که این هواپیما را در برخی موارد در کلاسی بالاتر از جنگنده‏های نسل چهارم قرار می‏دهد. این جنگنده در طبقه‏بندی هواپیماهای سه‏باله (triplane) قرار می‏گیرد، بدین معنی که به جز بال معمول هواپیما، دو بالچهء کوچک نیز در جلوی هواپیما تعبیه شده است. Su-30MKI دارای بدنه‏ای کشیده‏تر بوده و اندازهء ریشهء بالهایش نیز افزایش پیدا کرده است. تاثیر متقابل بالچه‏های کوچک جلوی هواپیما و اندازهء ریشهء بال افزایش داده شده، باعث ایجاد جریان گردابی سازگار با بال هواپیما می‏شود و بدین طریق، پسای ایجاد شده، کاهش می‏یابد.
طراحی هواپیماهای F-16 و F-18، به اوائل دههء 1970 باز می‏گردد؛ اما در مقام قیاس، راندمان آئرودینامیکی هواپیمای جنگندهء Su-30MKI، همانند تمامی هواپیماهای مشتق شده از خانوادهء سوخوی27، در بین تمام هواپیماهای حال حاضر جهان، بی‏همتاست و دارای بازدهی بیشتری حداقل به میزان 50 تا 100 درصد نسبت به سایر جنگنده‏هاست.
راهی که برای طراحی و ساخت جنگندهء موفق Su-30MKI پیموده شد، آخرین روش و برنامهء مدرن سازی هواپیماهای جنگنده قدیمی به شمار می‏رود که اجرای چنین روشی، باعث تولد جنگنده‏های بسیار موفقی نظیر F-16C/D Block 60 و F/A-18E/F Super Hornet نیز شده است. در اغلب این جنگنده‏های بهینه شده، مساحت بال و طول بدنه افزایش یافته و تغییرات عمدهء ساختاری نسبت به طرح اولیه‏شان به وقوع پیوسته است.

مانور پذیری
موتورهایی با قابلیت تغییر بردار رانش (یعنی با خروجی اگزوز متحرک) بر روی Su-30MKI تعبیه شده است که این جنگنده را قادر می‏سازد مانور سنگین موسوم به «کبرا» را انجام دهد. در انجام این مانورهای سنگین، زاویهء حمله به رقم 180 درجه نیز می‏رسد. انجام این گونه حرکات پروازی، تنها یک مانور آکروباتیک به شمار نمی‏روند بلکه در ردهء «ابر مانور» قرار می‏گیرند که در هنگام نبرد نزدیک هوایی، بسیار کارآمد هستند. این در حالی است که حداکثر زاویهء حمله در F-16 به 30 درجه و در F-18 به 40 درجه محدود می‏شود و این هواپیماها نمی‏توانند با حداکثر مهمات بارگذاری شده، به حداکثر زاویهء حملهء خود، دست پیدا کنند.
ابر مانور = SuperManeuverability

مطابق ویژگی‏های معمول در امر مانورپذیری هواپیماهای جنگنده، تمامی این جنگنده‏ها (F-16 و F-18 ) به یکدیگر شباهت دارند؛ در حالی که مطابق با ارزیابی‏های اولیه، ابرمانورپذیری جنگندهء Su-30MKI، باعث احتمال 30 درصد برتری در نبردهای نزدیک هوایی می‏شود.
تمامی هواپیماهای جنگی، قابلیتهای گوناگونی برای پشت سر گذاشتن مشکلات ناشی از عدم دقت در استفاده از تسلیحات دارند. برای حل این مشکل، در جنگندهء Su-30MKI جهت افزایش کارایی رزمی خدمه، از وجود یک کمک خلبان (اپراتور) استفاده شده است که افزایش دقت در هدفگیری تسلیحات و یا انجام پذیر شدن ماموریتهای گروهی را فراهم می آورد.

سیستم های الکترونیک
اما نقش سیستم های الکترونیک یا آویونیک هواپیماهای جنگی، روز به روز در حال رشد و توسعه می باشد. در جنگندهء Su-30MKI زیرمجموعه ای از سامانه های اصلی، نظیر سیستم های ناوبری، ادوات مخابراتی و آلات دقیق داخل کابین،‌ با انجام مناقصه و مشارکت کمپانی های خارجی طراحی و توسعه یافته اند؛ در نتیجه، این ادوات، از نظر سطح تکنولوژیکی، با بهترین تولیدات کمپانی های خارجی، برابری خواهند نمود.
مزیت های فوق العادهء رادار جنگندهء Su-30MKI از جهت برد شناسایی، پویش قطاع ها و مصونیت بالا در برابر اغتشاشگرهای الکترونیکی دشمن، آن را در بین پرتاثیرترین رادار هواپیماهای جنگنده در جهان، جهت عملیات دوربرد شکار هواپیماها قرار داده است.
امروزه جنگنده های مدرن روسی نظیر Su-30، به سیستم های بسیار پیشرفته الکترواپتیکالی مجهز هستند. به وسیلهء این سیستم ها، می توان اهداف را جستجو و یافت کرد و بر رویشان قفل نمود. این سیستم همچنین می تواند به طور خودکار بر روی سطح زمین یا پهنهء آسمان، به جستجوی اهداف پرداخته و آنها را با تسلیحات هدایت شونده، به راحتی مورد اصابت قرار دهد. از جملهء سیستم های الکترواپیتکالی به کار رفته در Su-30 و MiG-29، می توان به جستجوگر مادون قرمز IRST اشاره کرد. این سیستم، مستقل از رادار، به کشف اهداف می پردازد، از این رو، به هنگام قفل بر روی اهداف هوایی، دستگاه «گیرندهء اخطار راداری»، پیغام خطر را برای خلبان هواپیمای دشمن، پخش نمی کند و خلبان متوجه رهگیری شدن هواپیمایش نمی شود.
همچنین استفاده از مکان یاب اپتیکالی و سایت نشانه روی نصب شده داخل کلاه خلبان، کمک شایانی به دقت هدفگیری اهداف هوایی می نماید.

IRST مخفف Infrared Search and Track
گیرندهء اخطار راداری = Radar Warning Receiver یا RWR
سایت نشانه روی داخل کلاه خلبان = Helmet-Mounted Sight یا HMS

سیستم با دقت بسیار بالای هدفگیری و ضد اغتشاش به کار رفته در Su-30 که با رادار بسیار پیشرفته، هماهنگ شده است، به راحتی امکان هدفگیری دقیق اهدافی فراتر از 50 کیلومتر را فراهم می آورد که حاکی از توسعهء راندمان رزمی کلی جنگنده نسبت به Su-27 می باشد.
سایت نشانه روی داخل کلاه خلبان، تنها برای هدفگیری جنگنده های دشمن کاربرد دارد، در حالی که سیستم های الکترواپتیکالی، عمدتن برای کشف و انهدام اهداف زمینی استفاده می شوند. این سیستم روسی، مشابه سیستم LANTIRN جنگندهء F-16 و ATFLIR جنگندهء F-18E/F می باشد؛ هرچند که سابقهء استفاده چنین سیستمی در جنگنده های غربی، بیشتر است.

LANTIRN یا Low Altitude Navigation and Targeting Infrared for Night
LANTIRN

ATFLIR یا Advanced Targeting Forward Looking Infrared
ATFLIR

کلمات کلیدی:

نوشته شده توسط 86/10/10:: 6:46 عصر | () نظر