یاقوت در افغانستان 

معدن یاقوت در افغانستان: این ماده معدنی پس از الماس و زمرد سومین سنگ قیمتی در جهان می‌باشد. معدن این سنگ قیمتی در ناحیه جگدلک واقع 100 کیلومتری سرک میان کابل جلال آباد قرار دارد. یاقوت معمولاً درمیان سنگ مرمر سفید (چقماق) به شکل قرمز کم رنگ، قرمز، کبود، و رنگ‌های دیگر پیدا می‌شود. در بازار تجارتی افغانستان  یاقوت سرخ را «اناری» و یاقوت کبود را بنام «لعل پیازی» یا «لعل بدخشان» می‌گویند.

تاریخچه  

در جهان معادن یاقوت در کشورهای تایلند وبرمه سریلانکا و افغانستان وجود دارد. استخراج این معدن از زمانه‌های قدیم رواج داشته است. شماری ازتاریخ‌دانان ایرانی و عرب در نوشته‌های خود از یاقوت افغانستان ذکر نموده‌اند چنانچه اصطخری درسال 951 میلادی، الطالبی در سال 961-1038، ابن هواکل در سال 978 میلادی، المقصدی در قرن دهم، بیرونی973-1050، و ابن بطوطه درسال 1325-1354 میلادی از یاقوت افغانستان نام برده‌اند. گفته می‌شود تاج ملکه انگلیس از این یاقوت ساخته شده‌است. امیر تیمورنیز از این یاقوت برای دربار خود استفاده نموده‌است. این معادن درقرن 1600 در دسترس مفولان هندبود. در 1637شاه جهان پادشاه هند برای ساخت تاج محل از سنگ مرمراین معادن استفاده نمود.

معادن جگدلک و غران بدخشان توسط وسایلی چون دینامت و چکش و کلنگ اسخراج می‌گردد. در سال 1392 یاقوتی به وزن 200قیراط بدست آمد. سنگهای این معدن بشکل رسمی و قاچاق فروخته می‌شوند.

یاقوت سرخ

لعل درولایت بدخشان ولسوالی اشکاشم محلی به نام غران وجود دارد. یاقوت از نوع سنگ متحوله بوده و اندازه سختی آن 9 می‌باشد. یاقوت ازاکسید المونیم در شرایط ویژه ساخته شده‌است. رنگ سرخ این کانی را یاقوت و رنگ‌های دیگر آن از قبیل سفید زرد نصواری و سایر رنگ‌ها را به نام «کورندم» می‌نامند که در افغانستان از خود نامهای محلی دارند. یاقوت در معادن بشکل پخته و خام یافت می‌شود. یاقوت پخته شفاف و نور از آن می‌گذرد. یاقوت خام شکنند و شفاف نمی‌باشد و ارزش تجارتی ندارد به همین ترتیب رنگهای دیگر نیز خام و پخته دارد. وزن مخصوص این کانی 4/00 ضریب شکست آن 1/765-1/770 است؛ از این رو در برابرشعاع ایکس موج کوتاه و بلند مقاومت نشان می‌دهد.

بیست و چهار منطقه سرشار از منابع طبیعی در افغانستان تثبیت شد 

اداره سروی جیو لیوژیکی امریکا سروی هفتاد در صد از منابع  طبیعی افغانستان  را تکمیل نموده و 24 منطقه که سرشار از طلا، نقره، آهن و فلزات نادر و کمیاب است تشخیص گردیده است.

الکس ریماس سخنگوی اداره سروی جیولوژیکی ایالات متحده امریکا میگوید: افغانستان اولین کشور در جهان است که سرو ی معادن آن به اساس تکنالوژی عصری صورت میگیرد.

این تکنالوژی از فواصل دور به کمک وسایل اکتشافی تصاویر را فرستاده و نقشه  منابع طبیعی را آماده میسازد.

به گفته سخنگوی اداره سروی جیو لوژیکی امریکا، این تصاویر کمک میکند تا بطور دقیق  تشخیص دهیم که  یک معدن در کجا قراردارد . اداره  جیو لوژیکی امریکا با اداره عملیات ثبات و تجارت پنتاگون( وزارت دفاع امریکا) با استفاده از این سروی جدید (24) منطقه را در بخش های مختلف افغانستان که ذخایر سرشار از طلا، نقره، آهن و فلزات نادر دارند تشخیص دادند.

اداره متذکره یاد آور گردیده که این  سروی به اساس درخواست دولت افغانستان صورت گرفته است.

اداره جیو لوژیکی امریکا در اعلامیه گفته است آن اداره برای تشخیص معادن افغانستان وجلب سرمایه گذاران بین المللی با افغانستان کمک خواهد کرد.