دراینجا باید یادآورشوم که این طرح یعنى تهیه آب موردنیاز شهرزاهدان با جمعیت تخمین یک میلیونى
آن از ذخیره هاى آب هلمند، برخلاف مواد موافقتنامه تقسیم آب هلمند میان ایران وافغانستان است ، زیرا
درهیچ ماده یا مواد آن افغانستان تعهدى به ایران نسپرده تا آب موردنیاز مرکزاستان سیستان و بلوچستان
وبخصوص شهرزاهدان را از رودخانه هلمند تهیه کند. اکنون که ایران این طرح را بدون موافقت دولت
افغانستان عملى ساخته است ، دولت افغانستان کاملاً حق خواهدداشت تا مقدار آبیکه براى شهرزاهدان
هدایت میشود( 37 میلیون مترمکعب آب) را، از سهمیه آب براى سیستان ایران کم نماید ویا آن را دربدل
قیمت مناسب بفروش برساند. براساس معاهده اخیر (مارچ 1973 ) تقسیم آب رودخانه هلمند، حقابه ایران
مجموع مقدارآبى که از رودهیرمنددرسال نورمال آب ویا سال مافوق نورمال آب »: عبارت است از
ازطرف افغانستان به ایران تحویل داده میشودمنحصراست به اوسط(متوسط) جریان 22 مترمکعب درثانیه
طبق جدول شماره 10 راپور کمیسیون دلتاى هیرمندمورخ 28 فبرورى 1950 مطابق تقسیمات ماهانه ایکه
درستون ( 2) جدول مندرج ماده سوم این معاهده ذکرشده ویک مقداراضافى اوسط(متوسط) جریان
چارمترمکعب درثانیه متناسب به تقسیمات ماهانه مشمول ستون ( 2) جدول مندرج درماده سوم توضیح
یکسال «. گردیده وبه سایقه حسن نیت وعلایق برادرانه ازطرف افغانستان به ایران تحویل داده میشود
نورمال آب عبارت ازسالى است که مجموع جریان آب از اول اکتوبرتاختم سپتمبرسال مابعد درموضع
دستگاه آبشناسى دهراودبر رودهلمند(هیرمند) بالاتر از مدخل بندکجکى چهارمیلیون و پنجصدونودهزار
ایکرفیت معادل پنج میلیون وششصد وشصت ویک هزارهفتصدوپانزده مترمکعب اندازه گیرى ومحاسبه
شده است.
تبصره : جدول تقسیمات جریان ماهانه سال نورمال آب قرار ذیل است :
اکتوبر 000 ر 154 ایکرفیت
نومبر 000 ر 172 ایکرفیت
دسمبر 000 ر 176 ایکرفیت
جنورى 000 ر 178 ایکرفیت
فبرورى 000 ر 208 ایکرفیت
مارچ 000 ر 597 ایکرفیت
اپریل 000 ر 158 ر 1 ایکرفیت
مى 000 ر 033 ر 1 ایکرفیت
جون 000 ر 441 ایکرفیت
جولاى 000 ر 211 ایکرفیت
اگست 000 ر 137 ایکرفیت
سپتمبر 000 ر 125 ایکرفیت
مجموع 000 ر 590 ر 4- ایکرفیت
1990 ، اکادمى = (رک: سیستان سرزمین ماسه ها وحماسه ها، ج 4،ص 259 ، از نگارنده ، طبع 1369
علوم افغانستان)
هنرى ماکماهون درحکمیتخود در 10 اپریل 1905 میلادى در مورد تقسیم آب هیرمندمیان ایران
پس از سنجش وپیمایش حجم عادى آب دریاى هیرمند درموسم زمستان بصورت » : وافغانستان گفته بود
واضح ثابت شده است که تنهایک سوم آبى که به بندکمالخان میرسدبراى سیستان ایرانى اگر انکشاف هم
بکندکافى است واین مقدار بقدرى است که اگر زراعت سیستان ایرانى درآینده توسعه و انکشاف هم بیابد
احتیاج مذکور را رفع خواهد نمود. معذا مقدار آب کافى براى احتیاجات سیستان افغانى (نیمروز) باقى
270 ، از من) - دیده شود: کتاب سرگذشت سیستان ورودهیرمند از 1873 تا 1973 ، صص 269 )«. میماند
با دقت وتأمل درمواد معاهده 22 حوت 1351 (مارچ 1978 ) این حقیقت آشکار میشودکه این معاهده
سراسر به نفع ایران تمام شده است، زیرا ازیک رودخانه داخلى افغانستان و آبى که صد
درصددرکشورمافراهم شده دوسوم آن براى ایران درنظر گرفته شده، ویک سوم آن براى افغانستان،
درحالیکه افغانستان باداشتن 20 چندحقوق طبیعى وتاریخى ، شاهدصدها هزارایکر زمین بى آب
وبایرخواهدبود. علاوتاً درماه فبرورى =دلو(اسفند)که ضرورت به آب به اوج خود میرسدمطابق معاهده
اخیراز جمله 208 هزار ایکرفیت آب رودخانه هلمندبراى ایران 162980 ایکرفیت آب درنظر گرفته شده
است، وبراى افغانستان صرف 44520 ایکرفیت آب . یعنى درمهمترین وقت زراعت وآبیارى که ماه دلو
است براى ایران چهارچند آبى درنظر گرفته شده که در بند کمالخان یعنى دلتاى هیرمند واردمیگردد.اگر
نپذیریم که هیئت افغانى در تنظیم مواداین معاهده از جانب ایران تطمیع شده باشند، این بى توجهى وبى
مبالاتى نسبت به حقوق طبیعى وثروت ملى کشوررا چگونه میشود تعبیروتفسیر نمود؟ زیرا رودخانه
هیرمند از بندکمالخان ببعد وارد دلتاى خودیعنى سیستان میشود وطبیعتاً ایران اگر به آب این رودخانه حق
وادعاى داشته باشد،بایستى از اولین نقطه ایکه هلمند، مرز مشترک دوکشور را میسازد،( وحتى درصورت
ابرازحسن نیت ازجائى که هلمندوارد دلتاى خودمیشود، یعنى ازبندکمالخان) مى باید در آب رودخانه
مستحق پنداشته میشد،مگر برمبناى قرارداد اخیرتقسیم آب میان ایران وافغانستان(حوت 1351 ش) ایران
خود را درآبهاى ذخیره کجکى و حتى بالاتراز آن یعنى از محل دهراود به بعد شریک ومستحق میداند و هر
وقتى که برمیزان آب وارده درمرزمشترک یعنى در محل پایه هاى 51 و 52 مرزى اعتراض داشته باشد،
میتواند(برطبق پروتوکول شماره یک پیوست معاهده) ماموران خود را براى تفتیش مقدار آب رودخانه
هیلمندوصورت مصرف آن به داخل افغانستان بفرستد و آنها حق خواهند داشت تا هرمدتى که خواسته
باشنددستگاه پیمایش آب را پنجصد کیلومتربلند تر از دلتاى هیرمند، یعنى در منطقه دهراود، یکصد کیلومتر
بالاتر ازبندکجکى درمرکز افغانستان موردتفتیش و کنترول خود قرار بدهند وبعد ازبررسى و برآورد
میزان آب در دستگاه آبشناسى دهراود، گزارش مقدار مجموعى آب را به مقامات دولت متبوع خود ارائه
کنند. براساس این قرارداد، به ایران حق داده شده است تاحقابه خود رابر مبناى آب وارده در دستگاه
آبشناسى دهراودبا ما محاسبه وآن را از ما مطالبه کند.منظور من اینست تا نشان بدهم که با این قرارداد،
افغانستان دراستفاده از آب یک رودخانه داخلى خودنمیتواند طور دلخواه بهره بردارى نماید، بگذریم از آبى
که رودخانه ارغنداب در حد قلعه بست به هیرمند مى ریزدو بسوى سیستان سرازیرمیگردد. اما ایران نه
تنها بحد کافى براى مشروب کردن سیستان از آب رودخانه هاى داخلى افغانستان بهره میبرد، بلکه حتى
یک استان دیگر(زاهدان مرکز بلوچستان) را نیزاز آب شیرین سیراب مینماید، بدون آنکه دینارى از این
رهگذر براى افغانستان بپردازد!