کابل
در دومین سده پیش از میلاددولت یونانی بلخ کابل را از ماوریان گرفته بتصرف خویش درآورد. پس از آن زیردستان آنها امپراتوری هندویونانی شهر را در اواسط سده دوم پیش از میلاد به دست خود گرفتند. باختریها شهر پاروپامیز را نزدیک کابل بنیاد کردند، اما در سده اول پیش از میلاد این شهر به ماوریان افتاد. سیتیها (سکاها) در اواسط دهه اول پیش از میلاد هندویونانیها را از شهر بیرون انداختند اما 100 سال بعد با روی کار آمدن شاهنشاهی کوشان شهر را از دست دادند.
مطابق به تاریخنویسان، نام سانسکریتی کابل کمبوجه میباشد.این نام در نوشتههایی باستانی در کوفس و کوفن ذکر شدهاست. در سده هفتم پس از میلاد ژوانزونگ این نام را به عنوان کافو (به انگلیسی: Kaofu) بررسی کرده بود و اعلام کرد که این به خاطر لقب یکی از چهار قبلیه یوئهژی است که آنها در اوایل مسیحیت در طول کوههای هندوکش به سوی دره کابل مهاجرت کرده بودند. این شهر توسط شاهنشاه کوشان، کوجولا کادفیزس در سال 45 میلادی فتح شد و جزو مایملاک امپراتوری کوشان تا اواخر سده سومین پس از میلاد محسوب میگردید
در اطراف سالهای 230 پس از میلاد، کوشانیها توسط شاهنشاهی ساسانی شکست خوردند و به همراه با همبیعتهای ساسانی معروف به هندو-ساسانیان تبدیل شدند. در دوران ساسانیان، شهر با نام "کاپول" در خط پهلوی نامیده میشد. در 420 میلادی هندو-ساسانیان توسط قبیله خیانیان که با نام "کیدارایتز" نیز شناخته میشدند، به بیرون رانده شدند که پس از آن در 460 با هیاطله تبدیل شدند. آنجا به بخشی از باقیمانده پادشاهی آشینا از کاپیسا که با نام کابلشاهان نیز شناخته میشود، تبدیل شد.مطابق با تاریخ الهند اثر ابوریحان بیرونی، کابل توسط شاهزادگانی که از تبار ترکها (عثمانیها) بودند اداره میشد که برای 60 نسل ادامه پیدا کرد
ترکهای کابل و هندوها دیوار بزرگ دفاعی را در اطراف شهر به علت محافظت از مهاجمان آینده ساختند. این دیوار تا به امروز باقیمانده و همچنین به عنوان یک ساحه تاریخی شناخته میشود
منطقه کابل عبارت از مجموعهئی از وادیهای سرسبز و شاداب و پر نفوس است که ارتفاع آن از سطح دریا از هزار تا دو هزار گز (3300 تا 6500 ) تفاوت میکند. شهر کابل در میان این وادیهای حاصلخیز به عرض 34درجه و 30 دقیقه شمالی و طول 69 درجه و 18 دقیقه شرقی در دامنه یی کوههای «آسمائی» و «شیردروازه» به ارتفاع شش هزار فوت قرار گرفتهاست. در میان کوه آسمائی (6790 فوت) و شیر دروازه (7166 فوت) شهر کابل شکل مثلثی را گرفته که رأس آن بهجانب غربی، جائی که دو کوه با هم بسیار نزدیک میشوند، قرار دارد. بین دو کوه گذرگاهی است که وادی چهاردهی (نوی کابل) را به کابل قدیم میپیوندد و رودخانه کابل از آن عبور میکند. در زمان قدیم اطراف شهر را حصار مستحکمی احاطه میکرد که بهوسیله?هفت دروازه با خارج ارتباط داشت. تماشای این دیوار اهمیت تاریخی شهر را بهخوبی مینمایاند. از قله کوه منظره یی باشکوه و شاداب وادی، با سلسله کوههائی که اطراف آن را احاطه کرده بهنظر میآید. رود کابل از میان آن با پیچ و خم جلب توجه میکند. شهر کابل که در دو طرف این رودخانه بنا شده محیطی قریب 8 میل دارد و چون دو طرف آن محدود میشود طبعاً شهر به وسعت خود در طرف شمال و جنوب شرقی رودخانه افزودهاست
«شیرپور» از گرانترین مناطق کابل است و امروزه بسیاری از مقامات دولتی در آن برای خود خانه ساختهاند. همچنین ششدرک منطقهای مرفهنشین و پررفتوآمد در مرکز شهر کابل است.منطقه «وزیراکبرخان»، از نواحی دپلماتیکنشین پایتخت و در نزدیکی کاخ ریاستجمهوری افغانستان است
از مناطق پرازدحام شهر کابل میتوان به منطقه «ده افغانان» اشاره کرد که محل توقفگاه وسایط نقلیه شهری است. آرشیو ملی افغانستان در این منطقه واقع شدهاست
«دریاچه قرغه» از مناطق تفریحی واقع در حومه کابل است
چندول، کارته سخی، افشار، دشت برچی، تیمنی و قلعه شهاده از مناطق شیعهنشین این شهر هستند
بلوچهای کابل در «قلعه وکیل»، «بیبی مهرو»، «وزیرآباد» و «پغمان» زندگی میکنند و به صورت عموم ساکنان کابل به زبان فارسی صحبت می کنند.
کابل در جنگهای داخلی
بر اساس تخمین سازمان ملل متحد، 90 فیصد (درصد) شهر به ویرانه مبدل گشت و بیش از شصتوپنج هزار از اهالی شهر کشته و دهها هزار تن دیگر زخمی شدند.
جاده دارلامان کابل
ولایات افغانستان :
شماره |
ولایت |
مرکز |
شماره |
ولایت |
مرکز |
1 |
ارزگان |
ترینکوت |
17 |
زابل |
قلات |
2 |
بامیان |
بامیان |
18 |
غزنی |
غزنی |
3 |
بادغیس |
قعله نو |
19 |
غور |
چغچران |
4 |
بدخشان |
فیض آباد |
20 |
فاریاب |
میمنه |
5 |
بغلان |
بغلان |
21 |
فراه |
فراه |
6 |
بلخ |
مزارشریف |
22 |
کندهار |
کندهار |
7 |
پروان |
چهاریکار
|
23 |
کابل |
کابل |
8 |
پکتیا |
گردیز
|
24 |
کند ز |
کند ز |
9 |
پکتیکا |
شرنه |
25 |
لغمان |
مهترم بابا |
10 |
پنجشیر |
بازارک
|
26 |
ننگرهار |
جلال آباد |
11 |
تخار |
تالقان |
27 |
نورستان |
پارون |
12 |
جوزجان |
شبرغان |
28 |
هرات |
هرات |
13 |
دایکندی |
نیلی |
29 |
هلمند |
لشکرگاه |
14 |
نیمروز |
زرنج |
30 |
کنر |
اسعد آباد |
15 |
سمنگان |
ایبک |
31 |
وردک |
میدان شهر |
16 |
سرپل |
سرپل |
32 33 |
لوگر کاپیسا |
پل علم محمودراقی |
کلمات کلیدی: